MSPO 2018 – czyli co nowego w Wojsku Polskim?

MSPO – Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego to jedna z najistotniejszych tego typu imprez na świecie oraz jedne z najważniejszych targów odbywających się w Polsce. W tym roku w Kielcach po raz kolejny spotkali się producenci i znawcy sprzętu wojskowego, żołnierze oraz przedstawiciele resortów obrony z całego świata. W krótkiej relacji przedstawimy Wam najciekawsze premiery z tegorocznej edycji targów obronnych w Kielcach, a jest co przedstawiać, ponieważ pojawiło się na nich 624 wystawców z 31 krajów, w tym 332 firmy i instytucje badawcze z Polski![1]

Na lądzie, czyli czołgi, transportery opancerzone, BWP….

Zaczniemy od ciężkiego sprzętu, który od lat budzi największe zainteresowanie kieleckich targów obronnych. W tym aspekcie niestety nie wydarzyło się aż tak dużo jak kilka lat temu, kiedy to prezentowano najnowsze AHS Krab, BWP Borsuk czy owianego legendą PL-01 Concept. Brakowało też nowinek odnośnie jednego z naszych największych produktów eksportowych, jakim jest polski transporter opancerzony Rosomak, jednak mimo to mieliśmy okazję podziwiać kilka ciekawych propozycji – przede wszystkim z polskiego podwórka.

Nowe PT-91

Modernizacja polskiego czołgu podstawowego PT-91 od lat budzi kontrowersje. Główny zarzut sprowadza się do tego, że PT-91 jest kolejnym wcieleniem radzieckiego T-72 –konstrukcji rodem z lat 70., natomiast polskie koncerny, zamiast skupić się na próbie stworzenia czegoś nowego, starają się po raz kolejny modernizować przestarzałą już konstrukcję. W 2016 roku na kieleckich targach pojawiła się jednak dość ciekawa koncepcja firmowana nazwą PT-16. Była to bardzo głęboka modernizacja polskiego czołgu podstawowego, choć z czasem szum wokół tego projektu ucichł. Warto przypomnieć, że na przestrzeni ostatnich lat planowana była modernizacja niektórych batalionów pancernych i wyposażenie ich w lżejsze jednostki, których podstawę miałby stanowić transporter opancerzony Rosomak z armatą 100 lub 120 mm. Plany te jednak również nie weszły w życie [2].

W tym roku pojawił się kolejny, mianowicie propozycje modernizacji PT- 91M2 w wersjach A1 oraz A2. Co może się zmienić? Przede wszystkim napęd – w obu wersjach czołgu zastosowano bowiem nowe silniki: 850-1000 koni w A1 oraz 1000 koni w A2. Dodatkowo ma pojawić się również długo wyczekiwane dodatkowe źródło zasilania APU, pozwalające na pracę urządzeń elektronicznych przy wyłączonym silniku. Kolejna zmiana dotyczy dodatkowego, reaktywnego opancerzenia, którym została wzmocniona wieża czołgu. Zastąpi on opancerzenie typu ERAWA.

W większym stopniu konstruktorzy skupili się jednak na części ofensywnej, czyli sile, systemie sterowania i kontroli ognia. W nowych czołgach wykorzystana ma zostać nowa armata słowackiej produkcji – również o kalibrze 124 mm. Armata ma zostać wsparta izraelskimi lub francuskimi (w zależności od wersji) systemami stabilizacji i kontroli ognia oraz nowym, polskim automatem załadowania. Całościowo wymieniony zostanie również system obserwacji. Dodatkowo w wersji A2 na wieży ma zostać zamontowany karabin maszynowy kalibru 12,7 mm. [3]

Propozycja ta, mimo początkowych obaw po niewypale z pomysłem PT-16, została bardzo pozytywnie przyjęta. W Polsce mamy ok. 300 egzemplarzy PT-91, które dzięki takiej modernizacji będą mogły zapewnić podstawową zdolność bojową dla polskich batalionów przez kilkanaście kolejnych lat.

Lekkie pojazdy opancerzone z polskim akcentem

W przypadku lżejszych pojazdów mogliśmy podziwiać naprawdę sporo ciekawych prototypów. Wśród nich znalazła się polska konstrukcja, czyli TUR VI z AMZ Kutno. To lekki, patrolowo-interwencyjny wóz z napędem 4×4. Wóz posiada kilka wersji przeznaczonych do konkretnych zadań, takich jak przewóz ładunków niebezpiecznych, niewybuchów, transport VIP-ów, a także klasyczną wersję transportową mogącą pomieścić nawet 10 osób włącznie z kierowcą. AMZ Kutno, poza nową generacją Tura, prezentowało również wersje V „Pegaza” oraz prototyp wozu pływającego „Bóbr”, który może w przyszłości zastąpić transporter opancerzony BRDM-2. [4]

Zagranicznym akcentem na tegorocznym MSPO był prezentowany przez General Group Defence bojowy wóz piechoty ASCOD. Wóz ten jest punktem wyjściowym w ofercie tego koncernu na nowy wóz bojowy dla Polskich Sił Zbrojnych. Co ciekawe, sama konstrukcja zyskała akceptację wielu europejskich państw, dając bazę dla projektów wozów bojowych piechoty Austrii czy Hiszpanii. Propozycje współpracy przedstawiono także Czechom. Czym wyróżnia się ta jednostka? Naszym zdaniem niczym innowacyjnym – jest to klasyczny, bojowy wóz piechoty uzbrojony w armatę 30 mm oraz wyrzutnię pocisków przeciwpancernych SPIKE. Właśnie klasyczność, uniwersalność i połączenie tych dwóch elementów uzbrojenia jest tym, co zachęca potencjalnych odbiorców. Dodatkowym atutem jest to, że wóz posiada szerokie możliwości w zakresie modyfikacji technologii i dostosowania do specjalistycznych rodzajów zamówień. [5]

W powietrzu – śmigłowce i drony

Modernizacja Mi-8 i Mi2

Chyba największym zainteresowaniem cieszyły się zmodernizowane, ukraińskie śmigłowce Mi-8 oraz cywilna wersja Mi-2. Zainteresowanie było tym większe, że śmigłowce te stanowią trzon zarówno brygad polskich, jak i ukraińskich, a także są na wyposażeniu wielu innych armii krajów byłego bloku wschodniego. Na MSPO 2018 ukraińskie zakłady Motor Sicz zaprezentowały modyfikację tych popularnych śmigłowców do standardu Mi-8MSB-W oraz cywilną wersję Mi-2MSB. Na czym polegają zmiany?

W przypadku mniejszego, cywilnego Mi-2MSB zastosowano głównie silniki o większej mocy, co przy nowej technologii produkcji łopat wirnika oraz niższej masie własnej pozwala na osiągnięcie większej prędkości i prawie o 1000 metrów wyższego pułapu. Producent zapewnia również, że śmigłowiec notuje nawet do 30% mniejsze zużycia paliwa przy znacznie lepszych osiągach.

Kolejna premiera, czyli modernizacja Mi-8, prezentuje się już znacznie bardziej okazale. Dzięki zastosowaniu nowych silników pułap zwiększono z 4,5 do 8 km, zasięg zwiększył się o 1000 metrów, a sam śmigłowiec na niskim pułapie może być nawet o 30 km/h szybszy. Warte uwagi jest jednak przede wszystkim nowe uzbrojenie maszyny. Producent w tym aspekcie skorzystał z technologii znanej z Mi-24. Nowe uzbrojenie może zawierać nawet do 8 rakiet kierowanych oraz wyrzutnię rakiet 80 mm, dodatkowo może być ono modyfikowane, dzięki czemu śmigłowiec jest w stanie przenosić bomby, zasobniki artyleryjskie czy system minowania narzutowego. Wsparcie dla uzbrojenia zapewnia pokazana po raz pierwszy trzy lata temu nowa głowica optoelektryczna oraz udoskonalona kabina pozwalająca na użycie gogli NVR. Eksperci zauważają jednak poważne braki w zakresie defensywy, czyli aktywnych oraz pasywnych technologii zakłócania podczerwieni, które są znane z wielu innych ukraińskich śmigłowców.[6]

Polski akcent, czyli systemy antydronowe

Nowoczesne pole walki w coraz większym stopniu opiera się na dronach, zarówno tych mniejszych, jak i większych. Oczywiście każda akcja budzi reakcję, przez co wiele firm stawia na zaawansowane technologie antydronowe. Podobnie zrobiło WZU z Grudziądza. Zaprezentowali oni system antydronowy ikarX bazujący na rozwiązaniach PGZ. Nie jest to jednak zwykły, lekki „pistolet”, lecz raczej „ciężkie antydronowe działko”, wymaga ono bowiem solidnego pojazdu, którym jest obecnie HMMVW. System składa się z radarów wykrywających drony, w tym mikrodrony, z odległości ok. 3 km, oraz lancy emitującej fale w paśmie od 100 MHz do 6 GHz, nawet na odległość 1 km. Producent podkreśla, że uzbrojenie to jest jednak cały czas udoskonalane, a także posiada możliwości modyfikacji w zależności od rodzaju zadań. [7]

Polskim akcentem był również lekki, przenośny system antydronowy od WZE. Jest to futurystycznie wyglądająca Lanca 2.0, czyli rozwinięcie znanej już Lancy 1.0. Innowacja polega na tym, że system nie wymaga zasilania ani komputera plecakowego, dzięki czemu jest w pełni mobilny i może być obsługiwany przez jedną osobę. System skutecznie zwalcza mniejsze drony z odległości nawet kilkudziesięciu metrów. Może być stosowany zarówno przez wojsko, jak i policję oraz ochronę lotnisk. [8]

Podsumowując

MSPO 2018 w Kielcach jak co roku przyciągnął tłumy zwiedzających. W tym roku niestety nie było żadnych spektakularnych premier czy kontraktów, jak to miało miejsce na poprzednich targach. Mimo wszystko mogliśmy zobaczyć wiele nowości przeznaczonych zarówno dla wojsk lądowych, lotnictwa, jak i marynarki wojennej. Tegoroczne targi obronne w Kielcach przede wszystkim obfitowały w różnego rodzaju modernizacje, które wzbudzały największe zainteresowanie mediów i inwestorów. Czy jest to dobry kierunek rozwoju polskiej armii? Trudno w tym momencie ocenić, jednak zanim zacznie krytykować się modernizację konstrukcji uważanych dziś za przestarzałe, należy wziąć pod uwagę ogromną liczbę tych maszyn zarówno w Wojsku Polskim, jak i w pozostałych armiach byłego Układu Warszawskiego. Pod względem liczby czołgów Polska czy Ukraina mogłyby przecież zostać uznane za pancerne potęgi, więc może nie należy całkowicie spisywać na straty setek nadających się do modernizacji maszyn. Pomimo zainteresowania modernizacjami pojawiło się również wiele nowych rozwiązań, zarówno oferowanych dla Wojska Polskiego, jak i prezentowanych przez polski przemysł zagranicznym inwestorom.

1. http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/26274?t=MSPO-2018-serwis-Polski-Zbrojnej

2. https://www.youtube.com/watch?v=YCprH52JF3o&t=242s

3. https://www.defence24.pl/mspo-2018-nowy-twardy-w-dwoch-odslonach

4. https://www.defence24.pl/lekki-opancerzony-tur-vi-szyty-na-miare-defence24-tv

5. https://mspo.defence24.pl/bojowy-woz-piechoty-ascod-w-kielcach

6. https://www.defence24.pl/mspo-2018-ukrainskie-smiglowce-w-kielcach-mocniejsze-silniki-i-uzbrojenie-przeciwpancerne

7. https://www.defence24.pl/wyszukiwanie/?search=mspo-2018-wzu-prezentuje-system-antydronowy-ikarx

8. https://www.defence24.pl/futurystyczny-neutralizator-dronow-od-wze-defence24pl-tv